Ev alma ve kiralama sürecinde tüm giderler dikkate alınmalıdır. Emlakçı komisyonu da bu gider kalemleri içinde oldukça önemli bir yere sahip. Yasal düzenlemeler kapsamında ödenen bu komisyon tutarı, emlak danışmanlarının hizmet bedelidir. Alıcı ve satıcı arasında, sözleşme ile belirlenen bu komisyonun ne kadar olduğu, her iki taraf için de önemlidir. Komisyon oranının yanı sıra, komisyonu alıcı mı satıcı mı öder konusu da önemli başlıklar içinde. Istanbul, Ankara, İzmir gibi kiralama ve satışın yoğun olduğu şehirlerde, komisyon sürecine dair bilinmesi gerekenlere bakalım.
Emlakçı Komisyonu Nedir?
Emlakçı komisyonu, gayrimenkul sektöründe bir mülkün kiralanması veya satılması sürecinde gayrimenkul danışmanına ödenen hizmet bedelidir. Komisyon tutarı, satış veya kiralama işleminin başarı ile sonuçlanmasının ardından ödenir. Emlakçıların, kiralama ve satış aşamasında müşteri bulma için harcadığı zaman ve emek doğrultusunda ödenen komisyon, yasal çerçeve ile belli şartlara tabidir. Alıcı ve satıcıyı bir araya getirme, sözleşme gibi resmi süreçleri organize etme konusunda çalışan gayrimenkul ofislerinin kazancı, aldığı emlakçı komisyonudur.
Emlakçı Komisyonu Kim Tarafından Ödenir?
Emlakçı komisyonu, kiralama ve satış sürecinde farklıdır ve kim tarafından ödeneceği sözleşme ile belirlenir. Bir ev, arsa veya ofis gibi bir gayrimenkulün satışında, ortalama emlakçı komisyonu %4’tür. Yaygın model, bu komisyonun alıcı ve satıcı tarafından yarı yarıya ödenmesidir. Örneğin, 1 milyon liralık tutarla satılan bir ev için ödenmesi gereken 40.000 TL’lik komisyon, alıcı ve satıcı tarafından 20.000 TL olarak ödenir. Bununla birlikte, kiralama sürecinde komisyon, oran üzerinden hesaplanmaz. Genellikle 1 kira bedeli olarak alınan komisyonu ödeme yükümlülüğü, çoğunlukla kiralama yapan tarafa aittir. Ancak bazı durumlarda, kiralama komisyon bedeli ev sahibi tarafından da ödenebilir. Bu yükümlülük, sözleşmede belirtilir.
Ev Alırken ve Kiralarken Komisyon Süreçleri Nelerdir?
Ev alma ve kiralamada komisyon, sürecin son aşamasıdır. Gayrimenkul danışmanları, kiralama ve satış sürecinin ilk adımında mülkü ilan verir. Müşteri bulma ve görüşmeler ile devam eden bu süreçte, satış senaryosunda emlakçı komisyonu noter devrinden sonra ödenmelidir. Kiralama durumunda ise, kiracı ve ev sahibi arasında kira sözleşmesi imzalandıktan sonra komisyon ödenmelidir. Alıcı ve satıcılar için bu süreçte en önemli konu ise, yalnızca yetki belgesi olan emlak ofislerini tercih etmektir.
Ev Alım-Satımında Emlakçı Komisyon Oranı Ne Kadardır?
Ev alım satım sürecinde komisyon oranı, alıcı ve satıcılar için önemli bir ödeme kalemidir. Türkiye’de yasal olarak, emlakçıların satış komisyon oranı %4’ün üstüne çıkamaz. Genellikle alım satım işlemindeki emlakçı komisyonu, alıcı ve satıcı tarafından eşit ödenir. Örneğin, satış değeri 5 milyon TL olan bir dairenin emlakçı satış komisyon miktarı 200 bin TL olur. Bu komisyon miktarı, alıcı ve satıcı tarafından 100 biner TL olarak ödenir. Ev satışında alınan komisyon oranı mutlaka sözleşme ile belirtilmelidir. %4’ün üstünde talep edilen komisyon miktarı yasaya aykırı olduğu için, mutlaka itiraz edilmelidir.
Kiralama İşlemlerinde Emlakçı Komisyonu Ne Kadar Tutuyor?
Kiralamada, emlakçı komisyon oranı %12 + KDV olarak belirlenmiştir. Bu oran kapsamında, kiralama sonrasındaki komisyon tutarı da 1 kiraya denk olmaktadır. Kiralama işlemlerinde emlakçı komisyonu, kiracı tarafından ödenmektedir. Ancak bu durum, iki taraf arasında yapılan anlaşmaya göre değişebilir. Bazı kiralamalarda, emlakçı komisyonu bedeli ev sahibi tarafından ödenir. %12’lik oran baz alındığında, kirası 30.000 TL olan bir ev için ortaya çıkacak emlakçı komisyonu tutarı 30.000 TL + KDV’dir.
Emlakçı Komisyonu Yasal Olarak Hangi Oranda Belirlenmiştir?
Gayrimenkul uzmanlarına ödenmesi gereken komisyon oranları, yasal olarak alıcı ve satıcıdan %2 olacak şekilde belirlenmiştir. Bu oran alım satım süreçlerinde geçerli olmakla birlikte, kiralama işlemlerinde ise süreç farklıdır. Kiralamalarda, aylık kira bedeli + KDV oranında emlakçı komisyonu söz konusudur. Ticaret Bakanlığı tarafından 2018 yılında yayınlanan Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik ile, bu oranlar güncellenmiştir. Kiralama veya alım satım sürecinde, bu oran veya miktarların üzerinde komisyon talep edilmesi yasal değildir.
Emlakçı Komisyonu Ödenmezse Ne Olur?
Kiralık veya satılık ev alma sürecinde, gayrimenkul danışmanlarının yasal hakkı olan komisyon ödenmelidir. Bu komisyon, taraflar arasında yazılı bir sözleşme ile belirlenebileceği gibi, sözlü olarak da belirlenebilir. Emlakçı, komisyonu alamaması durumunda hukuki olarak dava açma hakkına sahiptir. Bu anlamda, komisyonu ödemeyen taraf için icra takibi başlatma dahil, birçok hakkı vardır. Yazılı sözleşme olmaması durumunda, hizmet ve komisyon hakkı ispatlanamayacağı için, hukuki sorunlar doğabilir.
Emlakçı Komisyonu Üzerinde Pazarlık Yapılabilir Mi?
Emlakçı komisyon oranları, Ticaret Bakanlığı’nca yayınlanan yönetmelikte üst sınır açısından belirlenmiştir. Bununla birlikte, komisyon oranının en az ne kadar olabileceğine yönelik bir hüküm yoktur. Bu da, komisyon üstünde pazarlığın mümkün olduğunu gösteriyor. Emlakçılar, alım satım işlemlerinde %2 + KDV oranında komisyon teklif eder, ancak indirim kapısı açıktır. Anlaşılan komisyon oranının yazılı bir sözleşme ile ortaya konması ise, hukuki açıdan bir sorun çıkmaması adına önemlidir.
Emlakçı Komisyonu Hesaplama İşlemi Nasıl Yapılır?
Gayrimenkul alım satım ve kiralama işlemlerinde, mülkün mevcut bedeli ve komisyon oranı üstünden hesaplama yapılabilir. Satış işlemlerinde komisyon %2 + KDV olurken, kiralama sürecinde ise komisyon 1 kira bedeli + KDV şeklindedir. Örnek bir hesaplama ise şu şekilde yapılabilir:
- 10.000.000 TL’lik bir evin satışında komisyon tutarı: 10.000.000 * 0,02 = 200.000 TL + KDV’dir.
- 50.000 TL kiraya sahip bir evin kiralama sürecinde komisyon: 50.000 TL + KDV’dir.
Emlakçı Komisyonu Fiyatları Bölgelere Göre Değişir Mi?
Emlakçıların satış ve kiralama işlemlerinden aldığı komisyon oranı, ortalama bir aralığa sahiptir. Genel olarak emlak ofislerinin tamamına yakını, bakanlık tarafından belirlenen komisyon tarifesi ile uyumludur. Bu anlamda satışlardan %2 oranında komisyon, kiralamalardan ise 1 kira bedeli komisyon alınır. Hizmet kalitesi veya emlakçının sağladığı danışmanlık hizmeti de komisyon oranını etkileyebilir. Bununla birlikte, genellikle komisyon oranı İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde sabittir. Ancak Anadolu şehirlerinde, daha düşük komisyon talepleri söz konusu olabilir.
Emlakçı Komisyonu ile İlgili Tüketici Hakları Nelerdir?
Tüketicilerin, komisyon üzerinde çeşitli yasal hakları mevcuttur ve olası anlaşmazlıklar durumunda, herkes haklarının bilincinde olmalıdır. Emlakçı komisyonunda tüketicilerin hakları şu şekildedir:
- Komisyon oranı emlakçı tarafından önceden bildirilmelidir
- Hizmet alınmadan komisyon talep edilemez
- Ortaya çıkan her türlü sorunda tüketici hakem heyetine başvuru yolu açıktır
- Emlakçıların, mutlaka bakanlık tarafından verilen Taşınmaz Ticareti Yetki Belgesi olmalıdır.
Bu içeriklerimize de göz atın:
